Ùn ci sò micca tanti cosi cunnusciti annantu à Maurice Utrillo, è ditti annantu à iddu, vali à dì circhendu à rendali umaggiu o à mettalu appena in avanti, ancu di menu. T’hà una storia, parsunali, famiddali, artistica, monda particulari, è pruvaremi di favvini una prisentazioni corta è chjara. Infatti, u so parcorsu si feci in rispechju di tuttu u mondu artisticu di Montmartre di quidd’epica, a prima mità di u XXesimu seculu.
Una ascindenza misteriosa
Natu u 26 di dicembri di u 1883 à u n°8 rue du Poteau, Montmartre, in u 18esimu circundariu di Parigi, Maurice Utrillo hè u fiddolu di Suzanne Valadon, quissu ni semi sicuri, è di un babbu scunnisciutu. Hè statu ricunnisciutu è purtaia u nomu di Miquel Utrillo, pittori catalanu, vicinu à a fini di u XIXesimu di u mudarnismu catalanu, chì era un amanti di Suzanne Valadon. Eppuru, ùn c’hè nissun certezza annantu à st’infurmazioni, postu chì Suzanne Valadon t’avia parichji amanti ; essendu prima u mudellu di Toulouse-Lautrec, certi detini à st’ultimu a parintia incù Maurice Utrillo. Si parleti dinò di un certu “Boissy”1“Biographie de Maurice Utrillo”, Association Maurice Utrillo, URL : https://utrillo.com/biographie-de-maurice-utrillo/, è podassi sarà Miquel Utrillo, l’affari ùn hè risolta.
Alcolismu, pazzia è matrimoniu
U pudemi capiscia senza difficultà, campà cù st’eredità fù monda difficiuli par Utrillo, è s’affundeti in l’alcolismu, a diprissioni, cagiunendu viulenza è pazzia, ciò chì lu feci atterrà in un asiliu psicatricu duranti a so giuventù.
Dopu à un lavoru in una banca, campeti una vita di boema, frà i teatri è caffè di Montmartre è un casteddu liunesu duranti qualchì istati. À a so mamma, purtaia un amori appassiunatu, trimulatu dinò. Par asempiu, par sicondu maritu, Suzanne Valadon piddeti à André Utter, amicu caru di u so fiddolu, ciò chì fù certamenti difficiuli par Utrillo.
In u 1935, è benchì ci era upposta a so mamma, si mariteti à l’ità di 51 anni incù Lucie Valore, veduva di un banchieru belgu, ricca, chì li parmissi di escia appena di a so diprissioni. Fin’à la so morti in u 1955, steti maritati. Incuntreti, grazia à u frateddu di Lucie Valore, in l’anni 1940 Charles Féola è divinteti par iddu un mentori.
U pittori Maurice Utrillo
L’ “association Maurice Utrillo” sfarinzieghja quattru periodi in a carriera di l’artista:
- “Periodu Montmagny” : 1904-1906 ;
- “Periodu imprissiunistu” : 1907-1908 ;
- “Periodu biancu” : 1904-1914 ;
- “Periodu culuritu” : 1922-1955.
A so prima opara hè vinduta in u 1905 è participeti à u famosu Salon d’Automne in u 19092“Maurice Utrillo”, Musée de l’Orangerie, URL : https://www.musee-orangerie.fr/fr/artiste/maurice-utrillo. U so quartieru di Montmartre fùpar iddu una surghjenti tamanta d’ispirazioni. L’Eglise de Clignancourt era un asempiu di stu tipu di munumenti, di loca, di stretti, ch’iddu pittureti parichji volti, ispiratu da stu mischju d’architettura austera è d’animazioni, di vita di u so quartieru3Ibid..

Duranti u so “periodu biancu”, feci usu di u ghjessu, chì era allora fabbricatu in Montmartre, annantu à i so teli, parmittendu di crià st’iffettu “pastacciulosu”.
Paul Guillaume, marcanti d’arti, scupreti à Utrillo in l’anni 1910, annantu à i cunsigli di u pueta Max Jacob. In u 1922, urganizeti una spusizioni incù 35 opari di Utrillo, fendulu allora pittori famosu, è parmittenduli di venda i so teli assai cari. Fù dinò à stu mumentu chì u culori presi una piazza impurtanti in i so rialisazioni, intreti in u so “periodu culuritu”4Ibid.. Serge de Diaghilev in u 1925 eppo l’Opéra-Comique in u 1948 li cummandetini dicori5“MAURICE UTRILLO”, Bailly Gallery, URL : https://baillygallery.com/fr/artistes/presentation/43/maurice-utrillo-1883-1955.
Appartesi di stu mumentu, divensi un pittori rispittatu è famosu. I so opari funi allora musciati ind’è Berthe Weil è Bernheim Jeune6“Maurice UTRILLO”, Galerie Alexis Pentcheff, URL : https://tempicorsica.com/wp-admin/post.php?post=10366&action=edit.
Firma sempri oghji un artista impurtanti, benchì pocu cunnisciutu, di a prima mità di u XXesimu seculu. Figura cintrali di l’ “Ecole de Paris”, furmula chì parmetti d’identificà una cuntinuità in u sviluppu di l’arti pitturali di a capitali trà 1900 è 19607Lydia Harambourg, L’École de Paris 1945-1965. Dictionnaire des peintres, Ides et Calendes, Neuchâtel, 1993, fiddolu di una artista famosissima anch’idda, geniu diprissivu è minatu da i so dipindenzi, rapprisinteti una spezia d’ “ideali” rumanticu di u pittori di Montmartre di quist’epica chì vidì sbuccià in Parigi l’artisti i più maiori di u seculu. Eccu qual’era Maurice Utrillo.