A guerra di u Yémen: un’offensiva chì inchieta u mondu sanu

Un offensiva militaria strà piriculosa hè stata fatta à u Yémen è a ghjenti s’impauriscia di i cunsiquenzi dramatichi chì pudariani accada, sopra tuttu inde stu paesi dighjà bè affundatu da parechji annati di guerra. Marcuri, a cualizioni militaria inmipignata à u Yémen hà marcatu u principiu d’un offensiva militaria maiò annantu à Hodeïda, portu principali di a penisula arabica. Ma da pudè capiscia ciò chì si passa à u Yémen, eccu un picculu riassuntu di l’avenimenti ricenti accdauti in u paesi.

U Yémen hè statu duranti un tempu taddatu in dui :

-A republica araba di u Yémen (à u nordu di u paesi)

-A republica dimucratica pupulara di u Yémen (à u sudu).

Sti dui paesi si sò raghjunti in u 1990, ma a brama di scumparta li torna hè riapparita in u Nordu… U scunfittu chì arruvina oghji u Yémen pidda radica ind’una rivuluzioni accaduta in u 2011, ind’a lignata di i « verani arabi ». À l’epica, u prisidenti, Ali Abdallah Saleh, avia accitatu di ceda u puteri -ch’eddu t’avia dapoi u 1978- à l’anzianu vicu-prisidenti Abd Rabbo Mansour Hadi.

Dui anni dopu, i milizii chiiti outisti, sustentuti da l’Iran, anu presu a capitala di u punenti è astringhjani u prisidenti Hadi à l’esiliu. In u 2015, una coalizioni militaria, cunvodda da l’Arabia Saoudita è da l’imirati arabi uniti, i sunniti, facini un offensiva maiò pà ripiddà u paesi à i ribeddi.

Oghji, una parti maiò di u Yémen hè cuntrullata da i forzi fidati à u prisidenti in esiliu Abd Rabbo Mansour Hadi, sustentuti da a cualizioni militaria. Ma u nordu-punenti di u paesi, hè sempri in i mani di i ribeddi outisti.

A raghjoni chì i ribeddi si ne sò presi à Hodeïda hè chì ghjè un ubbietivu strategicu maiò pà a cualizioni, ma dinù pà i ribeddi. Hodeïda hè in manu à l’outisti, ghjè u portu u più impurtanti di u paesi : sicondu à l’ONU, 70% di a robba passani pà stu portu. Sapendu chì u Yémen hè un paesi dipendenti in maiò parti da l’impurtazioni pà pruveda si in magnuscula, in essenza è in i midicamenti, si capisci parchì Hodeïda intaressa tantu i ribeddi outisti.

Ma st’uperazioni militaria risica di fà piantà l’attività purtuari inde un paesi dighjà monda tuccatu da a caristia è da cundizioni sanitarii catastroffichi. Di fatti, l’ONU t’hà allora u pinseri chì st’uffensiva ghjunghjissi à crià un disastru umanitariu.

Sicondu sempri à l’ONU, a guerra hà dighjà fattu più di 10 000 morti, frà i quiali monda civili, dapoi u principiu di a cualizioni militaria saudiana. Eppuru, stu numaru hè cuntestatu da a cualizioni è ùn hè statu aghjurnatu dapoi un annu.

U bilanciu hè soprattutu umanitariu, u Yémen era dighjà povaru à l’epica, ma tutti sti cumbatti l’anu indibbulitu di più. L’ONU apprizzia chì più di a mità di l’infrastruttura di a saluta ùn sò praticabili è chì più di 16 millioni di parsonni ùn anu nisunu accessu à i curamenti basichi :

-400 000 ziteddi pattini di malnutrizioni grava ;

-2 400 parsonni (o macu) sò morti di u colerà ;

-1,1 millioni di parsonni pudariani essa ni infittati.

Dapoi u principiu di a guerra, parechji ong, frà i quali i Medici senza Confini, è « Human Rights Wztch », anu fattu casu di viulazioni di u drittu internaziunali inde i dui campi, è di crimini di guerra. L’Arabia Saudita hè incausata d’avè assaltatu uspitali incù parechji bombi, è i ribeddi outisti d’avè attacatu parechji scoli.

Oghji, a guerra ci pari d’ùn vulè piantà si mai, dopu à trè anni d’intervenzioni di a cualizioni militaria in favori di u prisidenti in esiliu. L’inviatu spiciali di l’ONU à u Yémen devi prisintà un novu prughjettu di paci annanzu à una confarenza umanitaria privista in Parighji à a fini di Ghjunghju.

D’aprili, st’inviatu spiciali hà assiritu chì una sorta di « porta di surtita pulitica » à a guerra era pussibili, ma ch’eddu s’inchitava dinù di l’intinsificazioni di i cumbatti è di u numaru incridibili di vittimi -soprattutu civili. Da seguità….

Lasciate un cummentu ?

Questo sito usa Akismet per ridurre lo spam. Scopri come i tuoi dati vengono elaborati.