L’ottu di sittembre hè a festa di a Nascita di a Vergine Maria. A vergine Maria hè a santa patrona di a Corsica sana, ciò chì mostra l’impurtanza di sta festa.
Ghjè a Cunsulta di Corti di u 30 di ghjennaghu di u 1735 chì hà decisu chì stu ghjornu saria a festa naziunale.
Bellu nanzu à sta cunsulta, u Cunciliu di i trenta (1545-1563) avia resu u cultu di a Vergine assai assai impurtante. 126 chjese di l’isula li sò dedicate è dinù l’innu, u « Diu vi Salvi Regina ».
A Vergine Maria hè dunque festighjata da u Capicorsu à a Casinca passendu pà u Niolu è a Balagna, è ancu in Corsica suttana.
A Santa di u Niolu
A Santa di u Niolu in Casamacciuli hè sicuramente a più famosa è impurtante ceremonia. A Santa hè un mischiu di fiera è di celebrazione religiose. In fattu, l’ottu di sittembre currisponde dinù à a fine di a muntagnera.
A Santa di Lavasina
A Santa di Lavasina vene da vechje lighjende. Una famiglia di mercanti di vinu anu ricivutu una pittura di a Vergine pè pagà un debbitu ma c’eranu ancu i soldi! Pinsendu ch’ellu era un miraculu, a famiglia hà decisu di mette a pittura in a so cappella di Lavasina.
Sta pittura hà curatu ghjente è ancu salvatu u rughjone di Bastia da una sicchia terribile dopu à parechji peligrinagi è prucessiò.
Ghjè u sicondu locu u più famosu dopu à u Niolu pè festighjà a Vergine Maria.
A Madonna di Pancheraccia
À u 18simu seculu, una zitella, persa in a furesta di Pancheraccia, averebbe vistu a Vergina fà apparisce una surgente d’acqua fresca pè beie. A prima chjesa fù custruita.
A prucessiò riunisce assai assai ghjente ogni annu.
Ma a Vergine Maria hè ancu festighjata in Alisgiani, Moltifau, Calvi, Curbara, Valicca, Cervioni è Bunifaziu.